Νίκος Σπάνιας, 'Γράμμα στον Marcel Proust"

Αγαπητέ μου Marcel
Ήταν καθολική η μητέρα μου κι η δική σου
ήταν Εβραία, μα τι πειράζει;
Είμαστε κι οι δυο αδελφοί κάτω από την επιδερμίδα…
Σε διάβαζα από μικρός και ταράχτηκα
σαν έμαθα πως είχες άσθμα, πως έβηχες,
πως έγραφες στο κρεβάτι σου φορώντας ένα γούνινο παλτό,
πως περνούσες τις ώρες σου σε μια κάμαρα ντυμένη με φελλό,
πως εκλιπαρούσες κάποιον pour un peu d’ amour.
Οι πέντε μας αισθήσεις είναι ενιαίες και αδιαίρετες.
Σ’ ευχαριστώ γι’ αυτό. Γιατί μ’ έκανες να το αντιληφθώ.
Μάθε πως ο Cocteau (αφού είχες πια πεθάνει)
χάρισε μια κάρτα σου (σκεφθείτε ένα χειρόγραφο του Marcel Proust)
σ’ έναν ωραίο νέο Αμερικάνο.
Η κάρτα έγραφε: “Jean σε περιμένω να
πάρουμε το τσάι μας απόψε.” Μια φράση σκέτη.
Τίποτ’ άλλο. Δεν έγραψε: “… με βουτήματα.”
Δεν χρειαζόταν.
Έχουμε κάτι το κοινό εκτός από τη λογοτεχνία,
και το σεξουαλικό. Κάθε θόρυβος υπερβολικός
με ενοχλεί, με διαπερνά σαν έμβολο,
μ’ εξουθενώνει και ζητώ -όπως κ’ εσύ ακριβώς-
τον προστατευτικό φελλό. Φελλός. Φαλλός.
Ίδια σχεδόν ακούγονται…
Φίλτατε Marcel, σε πληροφορώ πως ήσουν ο αγαπημένος συγγραφέας -ποιανού νομίζεις:
του στρατάρχη Τίτο. Στην αρχή δυσκολεύτηκα να το πιστέψω,
όμως υπάρχει μες στο έργο σου μια στρατηγική.
Άλλη λέξη δεν υπάρχει…
Ο χρόνος είναι στρατηγός, οδηγητής στο μυθιστόρημά σου.
Είχες δίκιο να πιστεύεις πως η μνήμη ενός συμβάντος
είναι πιο δυνατή κι από το ίδιο το συμβάν.
Καλέ μου Marcel, τι τύραννος είναι αυτή η μνήμη.
Γλυκός. Πικρός. Ανεξολόθρευτος.
Το παρελθόν μας είναι και το παρόν,
ακόμη και το μέλλον μας, δεν είναι έτσι;
Παραξενεύτηκα -και γοητεύτηκα- σαν έμαθα
πως έβαζες να τρυπούνε με καρφίτσες τα ποντίκια,
για να επιταχύνεις την εκσπερμάτωσή σου.
Δεν βαριέσαι. Ολόκληρη η ανθρωπότητα είναι μια αλυσίδα
διαφθοράς! Σε σκέφτομαι με διάρκεια Marcel,
γιατί η σκέψη είναι ρευστή, ελαστική και επανερχόμενη.
Κ’ ένα αγαπημένο πρόσωπο τρέφεται από τη σάρκα μας,
όπως τα γένια του προσώπου μας κι η διαστροφή,
όχι πως είναι μια άλλη πλευρά της αρετής
αλλά, να, μια απλή συναλλαγή με τους υπόλοιπους
ανθρώπους.

______
(Νίκος Σπάνιας, Αμερική,εκδ. Οδός Πανός,1988)