Παρασκευή 7 Μαΐου 2010

Τάσος Φάλκος, "Το άλλο φως" (από την ποιητική συλλογή "Σχεδιάσματα με φως")


Ονειρευόμουν ένα φως
που θα βυθίζεται βαθιά
στων σπλάχνων τη σιωπή
θα καταυγάζει τις πηγές της θλίψης
κι έπειτα θ' ανεβαίνει σοβαρό
θ' ανοίγει διάπλατα τις πόρτες
κι η νύχτα θ' αγριεύει
άγρια θηρία θα πισωπατούν
δείχνοντας δόντια στραφτερά
Κι εκείνο θα βαδίζει αργά
με τον ρυθμό του πεπρωμένου
ώσπου να φτάσει εκεί στο κέντρο
εκεί που κρίνονται τα πάντα
φωτίζονται κι εξαργυρώνονται
ή χάνονται κάτω απ' το βάρος
του φοβερού φωτός

______
(Τάσος Φάλκος, Σχεδιάσματα με φως, εκδ. Ζήτρος, 2005)



Ο Τάσος Φάλκος (καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Αναστασίου Δ. Αρβανιτάκη) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1937. Κατοχή και εμφύλιος σημαδεύουν τα παιδικά του χρόνια. Τελείωσε το Πειραματικό σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Στα μαθητικά του χρόνια τον συναρπάζουν ο «Οιδίποδας τύραννος» και η «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», ενώ παράλληλα διαβάζει τους μεγάλους ρώσους κλασικούς. Στα φοιτητικά του χρόνια επηρεάζεται βαθύτατα απ' τον Αισχύλο και τον Πλάτωνα. Πρώτη μορφή των Δικαίων με κύριο θέμα την εμποδισμένη δράση των ανθρώπων που προσπαθούν να έχουν οδηγό μονάχα τη συνείδησή τους. Στις Βρυξέλλες, όπου βρίσκεται με υποτροφία της βελγικής κυβέρνησης, αρχίζει τη σύνθεση του Διγενή Ακρίτα, όπου επιχειρεί να περιγράψει τη διφυή ανθρώπινη υπόσταση, το γήινο και το θεϊκό στοιχείο, αλλά και την ακραία, οριακή κατάστασή του και την κεντρική ιδιότητα του φύλακα. Διορίζεται ως βοηθός στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κατά το χρονικό διάστημα 1970 - 1972 βρίσκεται στο Παρίσι με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης, όπου προετοιμάζει τη διδακτορική διατριβή του (Η φιλοτιμία στο έργο του Πλάτωνα), ενώ παράλληλα γράφει τη Σοφίτα, θεατρικό κατά της δικτατορίας και κάθε μορφής καταπίεσης. Με αφορμή τον θάνατο του Μικρασιάτη πατέρα του, γράφει τα μικρασιάτικα αφηγήματα «Η Νύχτα» (που αργότερα εξέδωσε διασκευασμένο και τριπλασιασμένο), καθώς και το μυθιστόρημα «Η Λίμνη», που θα εκδοθεί προσεχώς.

Το μεγαλύτερο μέρος του λογοτεχνικού του έργου παραμένει αδημοσίευτο. Μετά από πενήντα χρόνια αναζήτησης του Απόλυτου, ο συγγραφέας έχει σχεδόν ολοκληρώσει τη «Μητρόπολη», μια σειρά από αυτοτελή λογοτεχνικά έργα, που καταγράφουν τη σχέση μιας συνείδησης με την ιστορία του καιρού της, σχέση επώδυνη και τραγική, απ' την οποία πήγασε μια μεταφυσική και μια φιλοσοφία. Με το Μητρόπολη θέλει να πει Μητρόπολη της Οδύνης και εννοεί τον χώρο αυτό που ζούμε εμείς οι Nεοέλληνες.Υπηρέτησε επί 37 χρόνια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Κατόπιν πιέσεων διετέλεσε Διευθυντής Τμήματος (κοσμήτωρ), ενώ αρνήθηκε να αναλάβει την Πρυτανεία. Όμοια, αρνήθηκε επίσημη πρόταση να αναλάβει την αντιπροεδρία του Κρατικού θεάτρου Βορείου Ελλάδος, πάντοτε γιατί δεν ήθελε να χάσει χρόνο από τη δημιουργία.Στα επιστημονικά του έργα ερευνά θέματα της ηθικής φιλοσοφίας, της αρχαίας θρησκείας και της μεθοδολογίας των επιστημών. Η μελέτη του για τον ελληνικό αθλητισμό έχει τιμηθεί με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

La mansarde (θέατρο), Thessalonique 1974, pp. 1-86.

Οι Δίκαιοι (μυθιστόρημα), Θεσσαλονίκη 1976, σσ. 1-120.

Τρεις Μαρτυρίες - Η Κολυμβήθρα (ποιητικές συλλογές), Θεσσαλονίκη, 1982, σσ. 1-64.

Η σοφίτα (θεατρικό), Θεσσαλονίκη 1984, σσ. 1-80.

Το χρονικό των Δικαίων (μυθιστόρημα, ριζική ανάπλαση των Δικαίων), Αθήνα, εκδ. Δόμος, 1992, σσ. 1-104.

Η Νύχτα (διηγήματα), Αθήνα, εκδ. Δελφίνι, 1995, σσ. 1-110.

Σχεδιάσματα με φως (15 ποιήματα με γνήσια χαρακτικά της Ingrig Zamecnicova), Bratislava, 1997. Το έργο τιμήθηκε ως «το ωραιότερο βιβλίο της Σλοβακίας για το έτος 1997».

Μαρτυρίες για έναν απόντα φίλο (μυθιστόρημα), Θεσσαλονίκη, εκδ. Μαν. Μπαρμπουνάκη, 1999, σσ. 1-224.

Ο καθηγητής Πλούτων (θέατρο), Θεσσαλονίκη 2001, σσ. 1-168.

Σχεδιάσματα με φως (75 ποιήματα), Θεσσαλονίκη, εκδ. Ζήτρος, 2005, σσ.1-110.

Τουρκές η νύχτα (διηγήματα), εκδ. Ζήτρος 2009, σσ. 1-304.

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

Η κοινωνικοπολιτική έννοια της φιλοτιμίας στο έργο του Πλάτωνα, Θεσσαλονίκη 1975, σσ. 1-152. Διδακτορική διατριβή.

Σέβας και φόβος των θεών, Θεσσαλονίκη 1984, σσ. 1-168.

Αιδώς. Η φύση και η σημασία του σεβασμού και της ντροπής στην ηθική ζωή των αρχαίων Ελλήνων, Θεσσαλονίκη 1984, σσ. 1-406.

Εισαγωγικά μαθήματα Φιλοσοφίας, Θεσσαλονίκη, εκδ. Σάκκουλας 1985.

Αγών. Ο αθλητισμός σαν βασική εκδήλωση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, Ι' τόμ. της Επ. Επ. της Α.Β.Σ.Θ., Θεσσαλονίκη 1989, σσ. 119-352. Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών.

Μεθοδολογία και τεχνογραφία της επιστημονικής έρευνας, Θεσσαλονίκη, εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας, 1992, σσ. 1-240.

Η κίνηση στο έργο του Πλάτωνα, Θεσσαλονίκη 1996, Παν. Μακεδ. τιμητικός τόμος καθηγ. Λιάκη, τεύχ. 1, σσ. 20-384.

Ηράκλειτος. Πρόλογος, κείμενα, μετάφραση, επιμέλεια, Θεσσαλονίκη εκδ. Ζήτρος 1999, σσ. 1-176.

Οι αετοί και τα κοράκια (λογοτεχνική κριτική), Θεσσαλονίκη 1999, σσ. 1-106.

Ο ελληνικός αθλητισμός (ανάπλαση και σημαντική επέκταση του Αγών), Βόλος 2003, σσ. 1-344.

Greek Athletics, Volos 2004, pp. 1-336.

Greece and athletics (concision of the Greek athletics) Salonica 2004, pp. 1-224.

Ελλάς και αθλητισμός (επιτομή του Ελληνικός αθλητισμός) Θεσσαλονίκη 2004.

Πλάτωνος Φαίδων, Προλεγόμενα, Θεσσαλονίκη, εκδ. Ζήτρος, 2007, σσ. 7-338.

ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΡΘΡΩΝ

«Τιμή και ατιμία της φιλοσοφίας», Γ' τόμ. της Επ. Επ. της Α.Β.Σ.Θ., Θεσσαλονίκη 1976, σσ. 64-80.

«Το πρόβλημα της ηθικής συνείδησης στην αρχαία Ελλάδα», ΚΑ' τόμ. της Επ.Επ. της Α.Β.Σ.Θ., Θεσσαλονίκη 1983, σσ. 8-40.

«Θρησκεία και άθληση στην αρχαία Ελλάδα», Α' τόμ. της Επ. Επ. της Θ.Σ.Π.Θ., Τμήμα Ποιμαντικής, Θεσσαλονίκη 1990, σσ. 157-230.

«Η φιλοσοφία του ελληνικού αθλητισμού», Επ. Επ. του Παν/μίου Πειραιώς, τιμ. τόμ. Αθ. Κανελλοπούλου, Πειραιάς 1992, β' τόμ. σσ. 969-992.

«Αίδεσις και λίθος αναιδείας», Επ. Επ. Αρμενόπουλος τόμ. 13, 1992 σσ. 17-21.

«Η κάλυψη του ανθρωπίνου σώματος», Επ. Επ. Δασολογίας και προστασίας περιβάλλοντος, τιμητ. τόμ καθ. Γ. Χ. Στεργιάδη, 1991, σσ. 1915-28.

«Δεοντολογία της επιστημονικής έρευνας», Επ. Επ. "Αρμενόπουλος". Νο 15, Θεσσαλονίκη 1995.

«Η τέχνη ως μίμηση», Φιλοσοφία. Επ. του κέντρου ερεύνης της ελλ. Φιλοσοφίας, Ακαδημία Αθηνών, τόμ. 25-26, 1995 - 6, σσ. 183-199.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου